نگرش سنایی به داستان در حدیقه و دیوان

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه پیام نور

چکیده

سنایی غزنوی از شاعران صاحب سبک و تأثیر گذار در شعر فارسی است؛ وی در به کارگیری و آفرینش شیوه های جدید مبتکر و نوآور است. از این رو بسیاری از گفته ها وآموزه های دینی و شرعی خویش را یا در قالب داستان بیان می کند، یا در بیان موضوعات مذکور متناسب با متقضیات کلام از نوع ادبی داستان کمک می گیرد.
این موضوع یعنی استفاده از ژانر داستان سبب می شود تا خواننده یا شنونده دیدی وسیع و کامل از مسایل و موضوعات شرعی بیابد. اگرچه سنایی نخستین آغازگر این نوع، در شعر نیست، ولی کاربرد او نقطة آغازی برای دیگر شاعران ازجمله عطّار و مولوی است.
تا کنون اثری جامع و کارآمد ـ اعم از کتاب یا مقاله ـ به صورت مستقل به آثار سنایی از دیدگاه داستان و داستان پردازی نپرداخته است از این رو این پژوهش در نوع خود تازه است؛ تنها دو سه مقاله در مورد داستان پردازی آثار سنایی آن هم بیشتر با نگرشی تطبیقی در مورد اثر سیر العباد حکیم سنایی به چاپ رسیده است که در متن اشاره خواهد شد. هدف این پژوهش گشودن باب تازه ای در زمینه ی بررسی آثار سنایی با معیارهای انواع ادبی امروزین است؛ از طرفی می توان ریشه های انواع ادبی امروزین را در آثار ادبی گذشته یافت و حتّی انواعی را معرفی کرد که امروزه یا منسوخ شده اند یا تغییر ساختار داده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sanaei ُs attitude and Telling story in his poems

نویسنده [English]

  • HamidReza Ghanooni
چکیده [English]

Sanaei ُs attitude and Telling story in his poems
By: Hamid Reza Ghanooni
Abstract:
Sanaei of Ghazneh has the most influence on the other Persian poets like Hafez and Moulavi. Telling and using story for communication and description is one of his initiatives which others used in their works.
This matter namely using story genre causes knowledge and awareness of readers and disciples. In fact this genre in mysticism works really grew up in Sanaei ُs works.
Sanaei uses this method in his Divan and poem (Hadiqeh) and describes religious ideas in it, so that after him some of poets like Moulavi and Attar success his usage in description of spiritual station.
He uses this genre in all of his works especially exerted "Ghazal Dastan" (Telling story in Ghazal) in Divan. Undoubtedly Sanaei is one of the beginners of this usage.

Key words:
Sanaei , Ghazal Dastan, Hadiqeh, divan ,story

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanaei
  • Ghazal Dastan
  • Hadiqeh
  • divan
  • story