بررسی سرگشتگی و تصمیم در رمان جزیرة سرگردانی براساس اصول روان‌شناسی وجودی (آراء اروین یالوم)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

چکیده

روان‌شناسی وجودی جریانی در مطالعات روان‌شناختی است که تحت تأثیر آموزه‌های فکری اگزیستانسیالیسم در نیمة دوم قرن بیستم شکل گرفت و به‌زودی به یکی از مهم‌ترین شاخه‌های تحلیل روان تبدیل شد. از نظر این رویکرد روان‌شناسانه، مرگ، آزادی (مسئولیت)، تنهایی و پوچی (بحران معنا) مهم‌ترین دغدغه‌های انسان معاصر به شمار می‌آیند که کیفیت مواجهة با این دغدغه‌ها زمینه‌ساز سلامت یا اختلال در روان افراد است. رمان جزیرة سرگردانی از سیمین دانشور یکی از مهم‌ترین آثار داستانی معاصر فارسی محسوب می‌شود که مضمون اصلی آن سرگشتگی و حیرت سوژه‌های انسانی در جامعة نیمه‌مدرن ایران است. نویسندة رمان در کنار توجه به مسائل مرگ، تنهایی و معنای زندگی، به‌شکل ویژه موضوع مسئولیت و تصمیم را دست‌مایة داستان‌پردازی قرار داده است. این مقاله در پی آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی و با رویکردی بینارشته‌ای موضوع سرگشتگی، مسئولیت و تصمیم را در رمان جزیرة سرگردانی براساس مبانی فکری روان‌شناسی وجودی بررسی نماید و به این پرسش پاسخ دهد که تصمیم‌های شخصیت‌های رمان یادشده ذیل کدام نوع از انواع تصمیم می‌گنجند و این شخصیت‌ها که هرکدام به‌گونه‌ای در جایگاه انتخاب قرار دارند، برای غلبه بر اضطراب وجودیِ قرار گرفتن در موضع انتخاب، از چه ترفندی بهره می‌گیرند. نتایج نشان می‌دهد تصمیم از نوع سرگردان بیشترین تکرار را در روایت دارد و شخصیت‌های رمان برای گریز از اضطراب وجودی بیشتر از ترفند جابجایی مسئولیت بهره می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Confusion and Decision in the Wandering Island Novel Based on the Principles of Existential Psychology

نویسنده [English]

  • ayoob moradi
Associate Professor of Persian Language and Literature, Payame Noor University
چکیده [English]

Existential psychology is a trend in psychological studies that was influenced by the philosophy of existentialism in the second half of the twentieth century and soon became one of the most important branches of mental analysis. According to this psychological approach, death, freedom (responsibility), loneliness and emptiness (crisis of meaning) are the most important concerns of contemporary man, and the quality of dealing with these concerns is the cause of health or mental disorder. The novel "Wandering Island" by Daneshvar is one of the most important contemporary Persian fiction works that Its main theme is the confusion and astonishment of human subjects in the semi-modern Iranian society. In addition to paying attention to the issues of death, loneliness and the meaning of life, the author of the novel has made the subject of responsibility and decision-making a special subject of the story. This interdisciplinary research seeks to examine the subject of confusion, responsibility and decision in the novel Wandering Island based on existential psychology in a descriptive-analytical way and answer that question What types of divisions are the decisions of the characters in the novel? And these characters, each in a position to choose, and Each in a position to choose, to overcome the existential anxiety of being in a position of choice, which defensive method do they use? The results show that the wandering decision type has the most repetition in the narrative, and the characters in the novel use the trick of shifting responsibility to avoid existential anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Existential Psychology
  • Responsibility
  • Decision
  • The Wandering Island Novel
  • Simin Daneshvar