تحلیل داستان سارای از دیدگاه نشانه‌شناسی بارت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی دکترای زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

داستان سارای یکی از افسانه‌های معروف آذربایجان است که در آن قهرمان داستان با تکیه بر نیروی عشق، تدبیر شجاعانه‌ای اندیشید که همین اراده او را در زمرۀ اسطوره‌های معروف آذربایجان قرار داد. اسطوره‌شناسی بخشی از دانش گسترده نشانه‌شناسی است که هدف آن یافتن اندیشۀ نهفته در اساطیر و شالودۀ فرهنگ یعنی باورها، ارزش‌ها و روحیات هر قوم است. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه نشانه‌شناسی بارت (1392) و شیوه تحلیلی – استنباطی، اسطوره سارای را مورد بررسی و تحلیل قرار داده و به نتایجی دست یافته است. براساس یافته‌های پژوهش، تأمل در عناصر اسطوره‌ای نهفته در لایه‌های زیرین این داستان همانند وفاداری، شهامت، پاکدامنی و آزادگی قهرمان آنکه در پایان داستان با سپردن جسم خویش به آرپاچای خود را جاودانه کرد، راز ماندگاری اسطوره سارای بوده و مبین فرهنگ و روحیات مردم این منطقه است و نشان می‌دهد که چطور برخی باورها در داستان تقویت شده و متعالی جلوه داده می‌شوند و چگونه برخی باورها تضعیف می‌گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Sarani's Story from Barthes's Semiotics Theory

نویسندگان [English]

  • Ali Karimi Firozjaei 1
  • Elham Akbari 2
1 faculty member Payame Noor University
چکیده [English]

Sarani stoy is one of the famous legends of Azerbaijan, in which its protagonist, based on the power of love, followed a courageous thought as made him one of the most famous myths of Azerbaijan. Mythology is part of the broad knowledge of semiotics, which seeks to find an underlying thought in mythology and the foundation of culture refers to the beliefs, values ​​and morals of every nation. The present study, using Barth's semiotic theory (2013), has studied the myth of Sarani and gained some results. According to the findings of the study, contemplating the hidden/underlying mythological elements in the basic layers of this story, such as the loyalty, courage, virtue, and the freedom of its protagonist which immortalized his body to Arpachai at the end of the story, is the secret of Sarah's myth survival and reflects the culture and morals of the people of this region. It shows how some certain beliefs in the story are reinforced and will be manifested as the transcendental ones and how some of certain beliefs are weakened.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Semiotics
  • Myth
  • Barrett
  • Sarani's Story
  • culture
آلن، گراهام (1392). رولان بارت. ترجمه پیام یزدجو. چاپ دوم. تهران: مرکز نشر.
آموزگار، ژاله (1380). تاریخ اساطیری ایران. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).
اباذری، یوسف (1377). «رولان بارت، اسطوره و مطالعات فرهنگی». فصلنامه ارغنون. انتشار در پورتال پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 18، صص 157-137.
استریناتی، دومینیک (1379). مقدمه­ای بر نظریه­های فرهنگ عامه. ترجمه ثریا پاک­نظر. تهران: گام نو.
الیـاده، میـرچـا (1367). آیین­ها و نمادهای آشناسازی. ترجمه نصراله زنگویی. تهران: آگه.
انوشه، حسن (1376). دانشنامه زبان فارسی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
بارت، رولان (1380). «اسطوره در زمانه حاضر». ترجمه یوسف اباذری. ارغنون، شماره 18.
ـــــــــــ (1392). اسطوره، امروز. ترجمه شیرین­دخت دقیقیان. چاپ ششم. تهران: نشر مرکز.
باستید، روژه (1370). دانش اساطیر. ترجمه جلال ستاری. تهران: توس.
بـرن، لـوسیلا و همکـاران (1387). جهان اسطوره­ها. ترجمه عباس مخبر. تهران: نشر مرکز.
بهار، مهرداد (1378). پژوهشی در اساطیر ایران. چاپ سوم. تهران: نشر آگه.
پیگوت، ژولیت (1373). اساطیر ژاپن. ترجمه جلال فرخی. تهران: گلشن.
تفضلی، احمد (1378). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. چاپ سوم. تهران: انتشارات سخن.
داد، سیما (1375). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: نشر مروارید.
سجودی، فرزان (1382). نشانه­شناسی کاربردی. چاپ دوم. تهران: قصه.
سروری زرگر، محمد (1390). «نشانه­شناسی بازنمایی خانواده در آگهی­های بازرگانی تلویزیون»، دوره هجدهم، شماره 67، صص 62 – 33.
سوسور، فردیناند (1387). دوره زبان­شناسی عمومی. ترجمه کوروش صفوی تهران: انتشارات هرمس.
فیسک، جان (1386). درآمدی بر مطالعات ارتباطی. ترجمه مهدی غبرایی. تهران: دفتر
مطالعات و توسعه رسانه­ها.
کاسیرر، ارنست (1362). افسانه دولت. ترجمه نجف دریتا بندری. تهران: خوارزمی.
کالر، جاناتان (1388). در جست­وجوی نشانه­ها، نشانه­شناسی، ادبیات و واسازی. ترجمه لیلا صادقی، تینا امرالهی. تهران: نشر علم.
کریستی، آنتونی (1384). اساطیر چین. ترجمه جلال فرخی. تهران: اساطیر.
کزازی، میرجلال­الدین (1376). رویا، حماسه، اسطوره. چاپ اول. تهران: نشر مرکز.
مالمیر، محمد؛ نصرتی، روح­الله (1392). «تحلیل نشانه­شناختی الگوهای مصرف در آگهی­های بازرگانی تلویزیون». پژوهش­های انسان­شناسی ایران، دوره سوم، شماره 2، صص 77- 58.
مهربانی­فرد، حسین؛ بشیر، حسین (1394). «تبلیغات تجاری و اقناع؛ تحلیل نشانه­شناسی تبلیغات تجاری شرکت ال­جی». مدیریت رسانه، سال سوم، شماره 12، صص 66-51.
هال، جیمز (1390). فرهنگ­نگاری نمادها در غرب و شرق. ترجمه رقیه بهزادی. تهران: فرهنگ معاصر.
واحددوست، مهوش (1381). رویکردهاى علمى به اسطوره­شناسى. چاپ اول. تهران: انتشارات سروش.
 واحـدی، الیـاس (1382). بـرآورد استراتژیک آذربایجان (جلـد اول سرزمینـی، سیـاسی، فرهنـگی و اجتمـاعی). تهـران: مؤسسـه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
 
 
Adam, A. (1825). Roman Antiquities: An account of the manners and customers of the Romans, London: Longman.
Dallapiccola, A. L. (2002). Dictionary of Hindu Lore and Legend. London: Thames and Hudson.
Eliade, Mircea, Myth and Reality, Willard R. Trask (1963). Treans. New York: Harper and Row
pabblishers.
Green, M. (1989). The natural world. London: Routledge.
Patva, V. (1884, 2008). The Mahabharata of KRISHNA -Dwaypayana Vyasa. Book 3. translated by: Kisari Mohan Ganguli. Calvutta: Bharata Press.
Naddair, K. (1987). Keltik folk and Faeries tales. London: Century.