دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
بررسی و تحلیل انتقادی گفتمان رمان «سگ و زمستان بلند»
5
22
FA
مرضیه
بهبهانی
استادیار دانشگاه
marzi.behbahani@yahoo.com
سیاوش
خاکپور
دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه پیام نور
siavashkhakpour@yahoo.com
مصطفی
گرجی
0000-0002-0313-8932
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه پیام نور
gorjim111@yahoo.com
رمان سیاسی یکی از اقسام ادبیات داستانی فارسی با مولفه هایی خاص است که از سایر جریان های داستان نویسی معاصر متمایز است. این نوع از داستان ها به نسبت سایر اقسام (اجتماعی، دینی، فیمینیستی و...)، به دلیل ویژگی و ماهیت منحصر به فرد و پیوندهای نزدیک با جامعه و وقایع اجتماعی و سیاسی، از میان مجموعه روش های تحلیل رمان؛ با روش تحلیل انتقادی گفتمان سنخیت بیشتری دارد. این نوع خاص از تحلیل رمان؛ یکی از روش های بررسی این نوع از داستان در دو چارچوب متنی و فرامتنی است که یکی از بهترین و موثرترین رویکردهای آن، رویکرد فرکلاف است که متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می کند. رمان «سگ و زمستان بلند» از شهرنوش پارسی پور یکی از رمان های سیاسی پس از انقلاب اسلامی است که نویسنده سعی می کند با تأمل و بازخوانش آن؛ حوادث مهم سیاسی ایران را با تأکید بر مسائل روانی شخصیت ها با توجه به روش تحلیل گفتمانیِ متن و عناصر برجسته حاضر در آن بررسی، تحلیل و نقد کرد. تحلیل گزاره های متن در سطح تبیین نشان می دهد که زمینه تاریخی رمان رویدادهای سیاسی دوره و فضای پر از اختناق سالهای دهه پنجاه است و اصـلی تـریـن درونمـایـه آن تـقابـل نـسل هـا و نقد قدرت است که در کنش ها و گفتگوهای داستانی البته با زبان و بیانی زنانه منعکس شده است
رمان سیاسی,تحلیل گفتمان انتقادی,سگ و زمستان بلند, شهرنوش پارسی پور
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_693.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_693_7cb6c1c2b894cd50361535e76ed29910.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
عملیات روانی(= جنگ نرم) در شاهنامه فردوسی با تأکید بر داستان رستم و اسفندیار
23
34
FA
علی محمد
پشتدار
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه پیام نور
am.poshtdar@gmail.com
فاطمه
شکردست
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی
F_shekardast77@yahoo.com
در این مقاله به بررسی شیوه های عملیات روانی در شاهنامه با تکیه بر داستان رستم و اسفندیار پرداخته شده است. عملیات روانی همان جنگ کلمه و عقیده است و زاییدة دنیای مدرن نیست بلکه ریشه در اعماق تاریخ دارد. اولین کتاب در این زمینه 500 قبل از میلاد توسط ”سون تزو“ با نام هنر جنگ نوشته شده است. به علت زیر ساخت های فکری و عقیدتی در جنگ رستم و اسفندیار این داستان برای تطبیق با عملیات روانی انتخاب شده است. به این منظور پس از مقدمه ابتدا خلاصه ای از داستان رستم و اسفندیار آمده، سپس تعریف مختصری از عملیات روانی و شیوه ها و ابزار ها آن آمده است. از جملـﮥ این روش ها دشمن سازی، استعاره پردازی، مناظره و گفتگوی هدفمند، القا، تشجیع ، تطمیع، تحقیر، استهزاء، قدرت نمایی، برچسب زدن، بزرگ نمایی،چینش خبری، تضعیف روحیه، بحران سازی تصنعی ، نمک گیر کردن، بی غرض نمایی، و... بررسی شده و برای هر مورد نمونه هایی آمده است.
شاهنامه ی فردوسی,عملیات روانی,جنگ نرم,رستم و اسفندیار
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_694.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_694_f3cdee0cab149dfc0b792d2395a8f8c9.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
تخیل ادبی کهنالگوی آتش در داستان سیاوش از منظر گاستون باشلار
35
46
FA
سوسن
پورشهرام
کارشناس ارشد /دانشگاه حکیم سبزواری
susanpooria@yahoo.com
آتش در زمان گذشته نقش مهمی در زندگی اقوام هندواروپایی داشت؛ در زمان زرتشت نمود طهارت و پاکی دانسته شد. این عنصر در مزدیسنا نماد زندگی است. قدرت و نیرومندی، درخشندگی و فسادناپذیری، پاکی و پاک کنندگی، از دیگر عواملی است که توجه بشر را به آتش جلب کرد. گاستون باشلار (1884تا 1962م.) معرفتشناس، فیلسوف، منتقد ادبی و از ساختارگرایان آغازین فرانسوی است که درعینحال که به جهان مادی و مسائل روز میاندیشد، به دنیای شعر و شاعری و خیال پردازی شاعرانه نیز میپردازد. تأکید باشلار بر تحلیلهای مربوط به تخیل آتش، یادآور دیدگاههای کارل گوستاویونگ است. در باور وی، آتش عنصری است که میتواند به روشی دوگانه اعتبار یابد که ضد یکدیگرند؛ هم مظهر خیر است و هم نمود شر، در بهشت میدرخشد و در دوزخ میسوزد، هم راحت است و هم عذاب. باشلار بر این باور است که هر شاعری به یکی از عناصر چهارگانه توجه دارد و برای بازشناسی شاعران اصیل، باید به میزان نزدیکی و دوری ایشان از این عناصر توجه کرد. در حقیقت هدف نقد ادبی گاستون باشلار، تربیت خواننده، برای بهترخواندن اثر و یافتن همگراییهای علم و روانشناسی و تخیل در ادبیات است؛ به این ترتیب، این مقاله با نگاهی به عنصر آتش در داستان سیاوش به تفسیر و تبیین پندارههای آغازین تخیل انسان از نگاه فردوسی میپردازد.
کهنالگو,گاستون باشلار,آتش,سیاوش
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_800.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_800_89e6829e5052bb9b0643553d156a8d2d.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
زنان و سیاست با تکیه بر چهار رمان فارسی
47
62
FA
حمید
رضایی
0000-0002-8428-9168
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه پیام نور
faanid2003@yahoo.com
ابراهیم
ظاهری عبدوند
دانشجوی دکتری مدرسی دانشگاه پیام نور
zaheri_1388@yahoo.com
در این مقاله، به بررسی نقش زنان در فعّالیّت¬های سیاسی انعکاس یافته در رمان¬های ساربان سرگردان، عطر رازیانه، راز سرزمین من و سمفونی مردگان پرداخته شده است. روش این پژوهش نیزتحلیلی و توصیفی است. <br />شخصیت¬های زن در رمان نویسندگان زن، از نظر مشارکت سیاسی نقش فعّالی داشتند. آن¬ها نه تنها از آگاهی سیاسی بالایی برخوردار هستند و درباره مسائل سیاسی گوناگون جامعه به اظهارنظر می¬پردازند؛ بلکه خود عضو احزاب هستند و در درگیری-های سیاسی و تظاهرات¬ها شرکت می¬جویند؛ اما در رمان نویسندگان مرد، شخصیت¬های زن نسبت به شخصیت¬های مرد، مشارکت سیاسی کمرنگ¬تری دارند، آگاهی سیاسی آن¬ها کم است و این نویسندگان بیشتر کوشیده¬اند تا تأثیر حوادث سیاسی معاصر را بر زندگی زنان نشان دهند تا این که شخصیت¬های زن را درگیر مسائل سیاسی کنند. همچنین در آثار مورد بررسی، دیدگاه¬های مردسالارانه و سنتی به عنوان مهم¬ترین مانع حضور زن در اجتماع و به خصوص عرصه سیاست نام برده شده است.
رمان,سیاست,زنان,مردسالاری
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_799.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_799_bb81f100b4102f9892dc01b68b2a6c05.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
بررسی داستان «اجارهخانه» از «بزرگ علوی» بر اساس نظریه جامعهشناسی محتوا
63
76
FA
میثم
زارع
کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی
meysamzare3750@yahoo.com
جهانگیر
صفری
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد
safari_706@yahoo.com
بزرگ علوی یکی از بزرگترین داستان¬نویسانی است که در تکامل داستان کوتاه و گسترش آن در ادبیات معاصر نقش به سزایی دارد. او در داستانهایش با واقع¬گرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه می¬پردازد. <br />داستان ((اجاره¬خانه)) یکی از داستان¬های کوتاه مجموعه ((گیله مرد)) است که بزرگ علوی با عنایت به به واقعیت اجتماعی و تحولات جامعه آن دوران آن را به نگارش درآورده است. <br />در این پژوهش تلاش بر آن است که با استفاده از نظریه¬ (( جامعه¬شناسی محتوا)) که یکی از زیر مجموعه¬های (( جامعه¬شناختی ادبیات ))است به تحلیل این داستان پرداخته شود. <br />بزرگ علوی یکی از بزرگترین داستان¬نویسانی است که در تکامل داستان کوتاه و گسترش آن در ادبیات معاصر نقش به سزایی دارد. او در داستانهایش با واقع¬گرایی انتقادی به بیان مسائل مختلف جامعه می¬پردازد. <br />داستان ((اجاره¬خانه)) یکی از داستان¬های کوتاه مجموعه ((گیله مرد)) است که بزرگ علوی با عنایت به به واقعیت اجتماعی و تحولات جامعه آن دوران آن را به نگارش درآورده است. <br />در این پژوهش تلاش بر آن است که با استفاده از نظریه¬ (( جامعه¬شناسی محتوا)) که یکی از زیر مجموعه¬های (( جامعه¬شناختی ادبیات ))است به تحلیل این داستان پرداخته شود.
بزرگ علوی,اجاره خانه,جامعه شناسی محتوا,جامعه سنتی,تحولات اجتماعی
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_732.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_732_4f21fed6644b32f8e04983cd34d85ec6.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
بررسی ساختار روایت در داستان حضرت ایوب(ع)
77
88
FA
اسماعیل
صادقی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد
sadeghiesma@gmail.com
جهانگیر
صفری
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه شهرکرد
safari-j@lit.sku.ac.ir
محمود
آقاخانی بیژنی
0000-0001-5065-3948
دانشجوی دورۀ کارشناسی ارشد ادبیات مقاومت دانشگاه شهرکرد. aghakhani46@yahoo.com (نویسندة مسئول)
aghakhani46@yahoo.com
چکیده: <br />داستان حضرت ایوب(ع)، بر اساس زمان خطی داستانی گسترش مییابد. کنش و واکنشهای شخصیت اصلی با دیگر شخصیتها (ایوب(ع) با شیطان) باعث شکلگیری حوادثی میشود که یک زنجیره را به وجود میآورند و در طول محور زمان گسترش مییابند. این داستان ساختاری سه قسمتی شامل: شروع، میانه و پایان دارد. در مقدمه شخصیت اصلی داستان، ایوب(ع)، معرفی و در میانة داستان، آزمایش و در پایان نیز سرنوشتش مشخص میشود. بر طبق الگوی تودروف، در این داستان، حرکت از وضعیت متعادل به نامتعادل و سپس بازگشت به تعادل است. بر طبق الگوی گریماس: شناسنده، ایوب(ع) است که با یاری نیروهای یاری دهنده (خدا، رحمه و صبر) سرانجام از مراحل دشوار عبور میکند و میثاقش را به انجام میرساند. داستان پیرنگی بسته و نتیجة قطعی دارد و از روابط علت و معلول تبعیت میکند. <br />بر طبق الگوی تودروف، در این داستان، حرکت از وضعیت متعادل به نامتعادل و سپس بازگشت به تعادل است. بر طبق الگوی گریماس: شناسنده، ایوب(ع) است که با یاری نیروهای یاری دهنده (خدا، رحمه و صبر) سرانجام از مراحل دشوار عبور میکند و میثاقش را به انجام میرساند. داستان پیرنگی بسته و نتیجة قطعی دارد و از روابط علت و معلول تبعیت میکند.
قرآن کریم,داستان حضرت ایوب(ع),طرح روایی,توردوف,گریماس
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_798.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_798_3aaa52a2a493ee6c390c64342d47c0d3.pdf
دانشگاه پیام نور
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
27833992
1
4
2013
06
22
نگرش سنایی به داستان در حدیقه و دیوان
89
105
FA
حمیدرضا
قانونی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی/دانشگاه پیام نور
h.r.ghanooni@gmail.com
سنایی غزنوی از شاعران صاحب سبک و تأثیر گذار در شعر فارسی است؛ وی در به کارگیری و آفرینش شیوه های جدید مبتکر و نوآور است. از این رو بسیاری از گفته ها وآموزه های دینی و شرعی خویش را یا در قالب داستان بیان می کند، یا در بیان موضوعات مذکور متناسب با متقضیات کلام از نوع ادبی داستان کمک می گیرد.<br />این موضوع یعنی استفاده از ژانر داستان سبب می شود تا خواننده یا شنونده دیدی وسیع و کامل از مسایل و موضوعات شرعی بیابد. اگرچه سنایی نخستین آغازگر این نوع، در شعر نیست، ولی کاربرد او نقطة آغازی برای دیگر شاعران ازجمله عطّار و مولوی است.<br />تا کنون اثری جامع و کارآمد ـ اعم از کتاب یا مقاله ـ به صورت مستقل به آثار سنایی از دیدگاه داستان و داستان پردازی نپرداخته است از این رو این پژوهش در نوع خود تازه است؛ تنها دو سه مقاله در مورد داستان پردازی آثار سنایی آن هم بیشتر با نگرشی تطبیقی در مورد اثر سیر العباد حکیم سنایی به چاپ رسیده است که در متن اشاره خواهد شد. هدف این پژوهش گشودن باب تازه ای در زمینه ی بررسی آثار سنایی با معیارهای انواع ادبی امروزین است؛ از طرفی می توان ریشه های انواع ادبی امروزین را در آثار ادبی گذشته یافت و حتّی انواعی را معرفی کرد که امروزه یا منسوخ شده اند یا تغییر ساختار داده اند.
"سنایی"," داستان","حدیقه","دیوان"," غزلْ داستان"
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_695.html
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_695_316bb9c21f32d9a8f137eba4045f909e.pdf