2024-03-29T15:15:17Z
https://pl.journals.pnu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=712
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
اسطورۀ «یاد و فراموشی» در «درخت گلابی»ِ «گلی ترقی»
رقیه
وهابی دریاکناری
مریم
حسینی
نمونههای فراوانی از اسطورۀ «یاد و فراموشی» را میتوان در میان اقوام، قبایل و تمدنهای مختلف یافت. این بُنمایه اصیل همچون موتیفی تکرار شونده، در پیرنگِ رمانها و داستانهای کوتاه معاصر به چشم میخورد. هدف پژوهش حاضر، معرفی و تحلیل نمونهای از اسطورۀ «یاد و فراموشی» در یکی از داستانهای نویسندگان معاصر ایران است. داستان «درخت گلابی»ِ«گلی ترقی»، روایتی است از فراموشی و سترونی ذهنِ راوی که به یاری ماجرای درخت گلابی و یاد روزهای روشن پیشین، فردیت خود را بازمییابد. گلی ترقی با به کارگیری یکی از خاصترین نمادهای «گلابی» که کمتر مورد توجه بوده، باروری و شیرینی را به قهرمان داستان بازمیگرداند؛ اما این بازگشت با به یادآوردن و مرور خاطرهها صورت میگیرد. در زمانی که راوی باید به عشق ارج مینهاد، به دنیای بیرونی و سیاست میپردازد؛ همین امر، موجبِ «فراموشی» هویت راوی گشته، ذهن او را بیمایه میسازد. نویسنده خاطرات باغ را مرور میکند و با یاد آوردنِ خاطرات باغ، در هیئت بازگشت به من اصیل و خویشتنِ خویش تبلور مییابد.
اسطورۀ یاد و فراموشی
گلی ترقی
داستان کوتاه
درخت گلابی
2017
05
22
95
123
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_3727_bcd039f0ac54cf40b5780e87a6b08a75.pdf
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
بازشناسی الگوی وارونۀ سفر قهرمان ِنوعی کمبل در رشد فردی نوجوان در فانتزی کنسرو غول
معصومه
میرابوطالبی
سکینه
عباسی
آسیه
ذبیح نیا عمران
رمان فانتزی «کنسروغول» از مهدی رجبی، براساس نیاز روحی و روانی مخاطب نوجوان نوشته شده است. راوی نوجوان رمان، توکا به سفری قهرمانانه میرود و دوره گذار از نوجوانی و رفع نیاز انسانی خود را تجربه میکند. استخراج کهنالگوی سفر قهرمان به عنوان ابزار آموزش مخاطبان نوجوان، علاوه بر یاری رساندن به رشد و تعالی گروه سنی مورد نظر، زوایای پنهان روایت را آشکار میکند. بهرهمندی و بازآفرینی کهن الگوهای موجود در اساطیر و در روایات فانتزی نو، سبب رشد ناخودآگاه فردِ نوجوان میگردد. در رمان کنسرو غول، مراحل سهگانه سفر قهرمان، به شکلی باژگون بازگو می شود. سفر راوی، نه سفری بیرونی با حرکت در مکان، بلکه به صورتی درونی است. این خصیصۀ مهم، رمان را به ساختارِ الگوی قهرمان جوزف کمبل نزدیک میسازد. در الگوی «اسطورۀ یگانۀ» کمبل، سفرِ قهرمان به شکلی فانتزی نمود پیدا می کند. تلاش رجبی برای ارائۀ آرمانشهر به کمک قهرمانسازی نوجوان در داستانش-که هر یک نماد و کهنالگوی تیپی خاص در مسیر تکامل و شدن و به عبارتی در مسیر «سفر قهرمان» است- تحلیل شخصیتهای داستانی او را از منظر روانشناختی- کهن-الگویی ضروری کرده است. از نتایج تحقیق برمیآید که بسامد شخصیت «جستجوگر» در میان قهرمان داستانی رجبی بیش از دیگر کهنالگوهای شخصیتی است که در مسیر تکامل و سفر قهرمانانۀ خویش در مواجهه با کهنالگوهای «جنگجو» و «نابودگر» به کمک کهنالگوهای «حامی» به وادی «تشرف» قدم مینهد و غالباً با رسیدن به آرمانهای خویش سرافرازانه قدم در مسیر بازگشت میگذارند.
فانتزی
کنسرو غول
کمبل
سفر قهرمان
رمان نوجوان
2017
05
22
75
94
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_3639_10588e9954173ecc18c77d355b67093d.pdf
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
بررسی عناصر داستانهای کوتاه نجیب الکیلانی (بررسی مورد پژوهانه سه داستان « موعدنا غداً»، « الکفاءات» و« ملک الملوک»)
اعظم
شمس الدینی فرد
نرگس
انصاری
داستان کوتاه به عنوان برشی از زندگی شخصیت اصلی داستان، اگرچه محدودیتهایی را در کاربرد عناصر داستان نویسی دارد، اما همان ساختار و شیوه در کاربرد این عناصر در داستان کوتاه نیز مشهود است. لذا شیوه چینش این عناصر و میزان حضور هرکدام از آنها در داستان قابل تحلیل است. «نجیب کیلانی» ادیب، داستان پرداز، شاعر و ناقد معروف مصری تبار، از جمله کسانی است که با داشتن روح دینی و تعهد به قضایای اخلاقی همراه با سبک واقع گرایانه در داستان کوتاه، از شهرتی جهانی برخوردار است. و همین امر ما را به بررسی عناصر داستان های کوتاه او واداشت. نظر به کثرت داستانهای کوتاه نجیب، سه داستان« موعدنا غداً» و« الکفاءات» و« ملک الملوک» که ارتباطی تنگاتنگ با واقعیت و زندگی مردم دارد و آمال و آلام مردم را به تصویر کشیده است، انتخاب شد و عوامل داستان در این سه به بوته نقد و بررسی نهاده شد. برخی نتایج این نقد و بررسی گواه این مطلب است که نجیب با اسلوبی ساده، روان و بیتکلف و با استفاده از توصیفات دقیق و با بهره گیری از عناصر داستان، بر تعالی و غنای داستانهای خود افزوده و توانسته است مفاهیم اخلاقی و اعتقادی و واقعیت زندگی مردم و جامعه عصر خویش را به تصویر بکشد.
داستان کوتاه
عناصر داستان
نجیب الکیلانی
2017
05
22
7
18
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_2887_2facc64567f8b10b5622c0d96338fbcd.pdf
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
بررسی و تحلیل تک گویی درونی و جریان سیال ذهن در رمان« الطنطوریه» اثر رضوی عاشور
صلاح الدین
عبدی
نسرین
عباسی
زهرا
افضلی
جریان سیال ذهن شیوهای نسبتا نوین در بازنمایی گفتار داستانی است که بیشتر در رمانهایی با تم روانشناختی کاربرد دارد. ویژگی این روش، ارائهی جریانی از اندیشه و تصاویر ذهنی است که اغلب فاقد یکپارچگی و ساختار نسبتا مشخصی است و به خاطر آنکه احساسات و اندیشهی شخصیت همانگونه که در ذهن جریان دارد، بیان میشود، نقش نویسنده به حداقل میرسد. نویسندگانی مانند جیمز جویس، ویلیام فاکنر(ادبیات غرب) حلیم برکات، نجیب محفوظ و...(ادبیات عربی) در این زمینه قلم فرسایی کردهاند. این پژوهش برآن است که با روش توصیفی-تحلیلی و با کمک معیارهای جریان سیال ذهن و تک گویی به تحلیل رمان الطنطوریه، اثر رضوی عاشور، نویسنده معاصر مصری بپردازد. رهیافت پژوهش نشان میدهد که در رمان فوق، پریشانی و اغتشاش در زمان و مکان روایت وجود ندارد، راوی با تکیه بر لایههای گفتاری به صورت هدفمند و با بستر سازی مناسب به گزارش رویدادها میپردازد و با ملموس و واقعی نشان دادن حوادث و در نظر گرفتن مخاطب درون داستانی از شیوهی روایت تکگویی نمایشی استفاده کرده است. بر این اساس برخلاف آنچه برخی تصور میکردند، رمان الطنطوریه در حیطه جریان سیال ذهن نیست.
تک گویی
جریان سیال ذهن
رمان
الطنطوریه
رضوی عاشور
2017
05
22
19
34
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_3938_99901c398494d5e84a366e2af1bbde04.pdf
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
تحلیل روایت شناسانۀ داستان حضرت یوسف (ع) با تکیه بر روایت شناسی ساختارگرا
علی
عدالتی نسب
سید علی
سراج
داستان یکی از موضوعات اساسی و مهم قرآن است و بخش عظیمی از مطالب قرآن کریم به صورت داستان است و به نوعی مانند یک داستان بیان شده، تا اثربخشی آن بر مخاطب بیشتر باشد. داستان در قرآن، کار هنری مستقل و جدای از سایر موضوعات اصلی آن نیست، بلکه ابزاری برای به تحقق رساندن هدف هدایتی و تربیتی است. داستان حضرت یوسف(ع) از جمله داستان های بلند قرآن است که به نوعی یک رمان قرآنی به حساب می آید و دربردارندة همة عناصر یک رمان است که با بیانی هنری به یک امر معنوی مهم پرداخته است. در این داستان حوادث به گونه ای طراحی شده است که می توان یک تحلیل ساختاری جامع و یک ریخت شناسی همه جانبه از عناصر داستان ارائه داد. پژوهش حاضر می کوشد با بررسی عناصر رمان و تحلیل ساختاری آن در داستان حضرت یوسف، جلوة زیبایی شناسانه و اعجاز قرآن کریم را در بیان مطالب قرآنی بررسی کند و از این طریق شاخصه های مهم داستان پردازی را در قرآن کریم با تکیه بر این سوره تبیین کند. اجمالاً یافته های پژوهش نشان می دهد همة شیوه های داستان پردازی در این سوره(داستان) رعایت شده است؛ شخصیت پردازی آن در طرحی دقیق و منظم دارد، حوادث داستان دارای توالی منظمی هستند، بازگشت زمانی و پیشواز زمانی بدر بخش خواب و رؤیا به طور کامل در این داستان مشاهده می شود و بین جنبة دینی داستان و بعد هنری آن تلفیق منطقی صورت گرفته است
قرآن کریم
داستان پردازی
داستان حضرت یوسف(ع)
تحلیل ساختاری داستان و جلوه های زیبایی آن
2017
05
22
35
56
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_2667_bdaffa9684b5ce899b05f9716609ee0a.pdf
دوفصلنامه مطالعات داستانی
23454520
23454520
1396
5
1
کیفیت انسجام متن در اشعار روایی کودکانه احمد شاملو با تکیه بر شعر «پریا» و «دخترای ننه دریا»
سید علی
قاسم زاده
نفیسه
بابا حسین پور
احمد شاملو در میان شاعران معاصر به علت تشخص سبکی و زبانی، و نقش او در پیدایی جریان شعر سپید از اهمیت و جایگاهی ممتاز برخوردار است. توفیق شاملو در استفاده از این نوآوری شکلی، در ساختار اشعار کودکانه و استفادة نمادین و تمثیلی از زبان کودکانه برای القای زیستجهان فکری و عاطفی خویش، قابل تأمل است و چه بسا موجب تحریک و تحریض عواطف جمعی مخاطبان(اعم از کودک و بزرگسال) میشود. استفاده از رویکرد هلیدی در کشف عوامل انسجام متن اشعار او میتواند وجوه امتیاز و کیفیت شکلگیری زبان شاعرانه و همسویی آن را با معنا و محتوای اشعار کودکانهاش بازگو نماید. نظر به اهمیت این موضوع، این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی مبتنی بر نظریة نقشگرایی هلیدی تلاش کرده است به قصد بازنمایی چگونگی «عوامل انسجام متن» به واکاوی کودکانههای شاملو بپردازد. از نتایج تحقیق برآمده است که از میان عوامل انسجامی متن در اشعار کودکانة شاملو ارجاع درون متنی، تکرار و همآیی و حروف ربط افزایشی و علّی بیشترین بسامد را داشته است که خود گواه التزام شاملو به نقش ارجاعی زبان شعر و همگرایی و پیوستگی متنی اشعار کودکانه او و نمودار جلب توجه و هدایت ذهنی مخاطب از طریق تأکید و بسامد است.
احمد شاملو
روایت کودکانه
شعر سپید
عوامل انسجام متن
هلیدی
2017
05
22
57
74
https://pl.journals.pnu.ac.ir/article_2467_003c0dfefe8470da1968053065a35e45.pdf